ผุสดีเริ่มชีวิตนักแปลที่นี่ โดยเริ่มจากการแปลบทความสั้นๆ เกี่ยวกับการฝีมือ โรคภัยไข้เจ็บ ลงตีพิมพ์ในนิตยสาร กะรัต

กระทั่งในปี 2526 มีข่าวการเสียชีวิตของ ยาสึโกะ นะอิโต ผู้เขียนหนังสือ 4 ปี นรกในเขมร ยาสึโกะเป็นภรรยาของทูตชาวกัมพูชาที่ต้องดิ้นรนเอาตัวรอดจากสงคราม ผุสดีอ่านแล้วรู้สึกว่าการสู้รบในกัมพูชาเป็นเรื่องที่ใกล้ตัวมาก แต่คนไทยแทบไม่รู้เลยว่าเกิดอะไรขึ้นบ้าง กลายเป็นแรงบันดาลใจให้เธอแปลหนังสือเล่มนี้เป็นตอนๆ ลง ในนิตยสารกะรัต

“บังเอิญตอนนั้นทำงานโทรทัศน์ NHK เห็นตั้งแต่ตอนคนขับรถของ NHK ได้รับจดหมายจากคนญี่ปุ่น จากค่ายในเขมร ติดอยู่ในเขมร ถูกจับ เขาอยากกลับญี่ปุ่น ผู้สื่อข่าวชื่อคุณโมริ จึงขออนุญาต NHK เข้าไปทำข่าวพร้อมกับตามหาตัวคนนี้ สำนักงานใหญ่อนุมัติให้ออกไปตามหา พอไปตามหาจนเจอก็ทำออกมาเป็นสารคดีโทรทัศน์ หนังสือเล่มนี้ทำมาจากบันทึกสั้นๆ พอแต่งงานได้ 2 ปีก็เป็นมะเร็งตาย ซึ่งเขาได้กลับไปอยู่ที่ญี่ปุ่นแล้ว”

เวลานั้นสถานการณ์ของกะรัต ไม่สู้ดีเท่าไร เพราะไม่มีกำไร แถมขาดทุนต่อเนื่องมา 8 ปี หนำซ้ำการทำงานหามรุ่งหามค่ำยิ่งทำให้เหนื่อยล้า จนทั้งสามเริ่มคุยกันว่าควรจะหยุดทำนิตยสารเล่มนี้เสียที

วันหนึ่งโชคชะตาบันดาลให้ ผกาวดี ไปพบกับ ‘โต๊ะโตะจัง’ ฉบับภาษาอังกฤษ ในร้านหนังสือญี่ปุ่น หนังสือมีอยู่เล่มเดียวในสภาพที่เยินเล็กน้อย แต่ก็ตัดสินใจซื้อมา เพราะเปิดอ่านเนื้อหาแล้วคิดว่าน่าจะแปลลงในนิตยสารได้

ตอนแรก ผกาวดี ตั้งใจจะแปลเอง แต่พอเริ่มลงมือก็พบว่าเรื่องราวมีกลิ่นนมเนยมากกว่ากลิ่นวาซาบิ เรียกว่าแทบจะไม่มีความเป็นเด็กหญิงญี่ปุ่นสมัยสงครามโลกครั้งที่สองอยู่เลย คณะทำงานจึงหารือกันว่าควรจะหาต้นฉบับภาษาญี่ปุ่นมาแปลดีกว่า นำไปสู่การติดต่อขอลิขสิทธิ์และสั่งหนังสือภาษาญี่ปุ่นจากโตเกียว

ด้วยเหตุนี้เอง ผู้แปลจึงเปลี่ยนมือมาเป็น ผุสดี ซึ่งเชี่ยวชาญภาษาญี่ปุ่นมากกว่าใคร

“โต๊ะโตะจัง เป็นเด็กผู้หญิงที่ถูกไล่ออกจากโรงเรียนตั้งแต่ประถมปีที่ 1 เพราะไม่เหมือนเด็กคนอื่น เหมือนคนที่ล้มเหลวตั้งแต่ก้าวแรกของชีวิต จนเมื่อย้ายโรงเรียน ห้องเรียนใหม่ของเธอเป็นตู้รถไฟ มีเรื่องราวมากมายให้ค้นหาตลอดเวลา ครูใหญ่ก็เข้าใจว่าเด็กแต่ละคนมีศักยภาพในทิศทางต่างๆ กัน

“จำได้ว่าแปลโต๊ะโตจังเร็วมาก เพราะสนุก เด็กๆ ก็น่ารัก แปลแล้วมีความสุข สมัยนั้นใช้ดินสอ ก็เขียนจนมือหงิก เขียนจนเจ็บนิ้วถึงจะเลิกแปลในแต่ละวัน”

ช่วงที่ทำงาน ผุสดีมีโอกาสเดินทางไปญี่ปุ่น และได้พบกับผู้เขียน คือ คุโรยานางิ เท็ตสึโกะ หรือ โต๊ะโตจังตัวจริง ผ่านการแนะนำของช่างภาพ จึงเป็นโอกาสอันดีที่เธอได้ไต่ถามทุกเรื่องราวที่สงสัย

หนึ่งในนั้นคือท่าทางในการแสดงกิจกรรมเข้าจังหวะของเด็กๆ ซึ่งเท็ตสึโกะ ทำท่าให้ดู ผุสดีจึงวาดรูปเก็บไว้ในสมุด ก่อนจะกลับมาบรรยายเป็นภาษาไทย

หนังสือเล่มนี้เปลี่ยนชีวิตของทุกคนที่เกี่ยวข้อง เพราะเมื่อพิมพ์รวมเล่มก็ขายดีเป็นเทน้ำเทท่า ชนิดที่ว่ามีคนมาต่อแถวรอซื้อถึงหน้าสำนักพิมพ์ ร้านหนังสือมาขอเหมาไปขายทีละ 100 เล่มจนต้องจำกัดจำนวน ภายหลังโต๊ะโตะจังได้รับเลือกเป็นหนังสืออ่านนอกเวลาระดับมัธยมศึกษาตอนต้นของกระทรวงศึกษาธิการ ถึงวันนี้พิมพ์ไปแล้วกว่า 200,000 เล่ม

ไม่แปลกเลยว่า ทำไมโต๊ะโตะจัง จึงกลายเป็นหนังสือที่มีอิทธิพลกับเด็กไทยจำนวนมาก เด็กหลายคนสมมติตัวเองเป็นโต๊ะโตะจัง อยากมีโรงเรียนในฝันแบบนั้นบ้าง

แต่สิ่งสำคัญคือทำให้ทั้งสามตัดสินใจยุตินิตยสาร เพื่อมาทำหนังสือเล่มเต็มตัว กลายเป็นจุดกำเนิดของสำนักพิมพ์ผีเสื้อ สำนักพิมพ์ที่ตั้งใจผลิตหนังสือดีเพื่อผู้อ่านชาวไทยมาจนถึงปัจจุบัน

หลังจากโต๊ะโตะจัง ผุสดีมีผลงานแปลกับสำนักพิมพ์ผีเสื้อมาต่อเนื่องยาวนานหลายสิบปี รวมกว่าสิบเล่ม ทั้งจากภาษาญี่ปุ่นและอังกฤษ ทุกเล่มล้วนได้รับการยกย่องในคุณภาพ